De kracht van Emoena

door Rabbi Shabtai Slawaticki

rosenzweig1tn.jpgLaten wij ons verdiepen in de interessante geschiedenis en de grote geest van Frans Rosenzweig.
Frans Rosenzweig, bekend onder de naam «De wijze van Frankfurt» werd geboren te Kals in Duitsland in een-geassimileerde familie. <Vol­gens zijn eigen woorden voelde hij zich in alles als een christen. Hij leeft in een katholiek land, bezoekt niet-joodse scholen, bestudeert hun literatuur; de hele civilisatie is op onjoodse basis gefundeerd.> Toen hij ouder werd, besloot hij om de laat­ste stap te zetten om de drempel van zijn jood-zijn als geboorte, te overschrijden - namelijk om zich te bekeren. Hij zei aan zijn moeder: "het nieuwe testament bevat de waarheid."
Maar, een man als Frans zal het jodendom niet eenvoudig verlaten. Dit besluit moet officieel en met volle overtuiging gebeuren. Dit kan pas na een laatste gebed in de sy­nagoge op Yom Kippoer  (Grote Ver­zoendag) plaatsvinden. Toen de poorten van de Reformsynagoge in Kals voor hem gesloten werden, vertrok hij naar Berlijn en kwam "bij toeval" in een kleine «Stiebel» terecht op Yom Kipoer. Hij ging op de laatste bank zitten en bekeek de mensen, die aan het bidden waren met koude en spottende blikken. Hij kon de deemoed van die mensen niet begrijpen, die altijd door G‑d's vervloeking achtervolgd werden.
Plotseling, zonder ondergang, raakte er iets in zijn binnenste, iets... iets verhevens... iets heiligs... Hij voelde hun grote zielsverbondenheid en overgegevenheid aan tegenover hun G'd. Op dit ogenblik vergaten zij hun dagelijkse beslommeringen en opwindingen. Hun ogen richtten zich naar boven, naar G'd op wiens hulp ze vertrouwen. Morgen zal het beter zijn! Het joodse hart van Frans begon te branden en voor hem verrees het beeld van de jo­den in al hun generaties. Plotseling werd het hem klaar dat dit volk alle andere volkeren door de eeu­wen heen had overleefd, niettegen­staande de vervolgingen en de uit­roeiiïgskampen. Zij waren hun geloof trouw gebleven. Een boven­natuurlijk en uitverkoren volk. Hij probeerde tegen deze gevoelens te vechten, maar werd telkens door hen overweldigd. Jaren later probeerde hij deze ogenblikken te analyseren, maar vond er geen antwoord op. Deze gevoelens waren genoeg om een nieuwe wereld voor hem te openen en hem helemaal te veran­deren. Het vervolg kent iedereen. Zijn belangrijke werk <de ster van Jakob> en zijn filosofisch werk hadden een echo in de hele wereld.
Zijn synagoge die hij oprichtte, telde duizenden jeugdige leden. Zelfs nadat hij verlamd was, bleef hij de leider en verspreidde hij de Toraleer. Hij was een buiten­gewone persoonlijkheid. Hij diende tot voorbeeld voor de mensen toen hij verlamd werd, van iemand wiens geest het lichaam overwint. Frans R. was niet de enige in de joodse geschiedenis die tot zijn geloof terugkeerde. 
Ieder van hen had een andere ma­nier van leven en opvoeding gehad - maar allen kwamen ze tot hetzelfde doel. Het was geen berekende stap die hen ertoe bracht, maar zonder voorbereiding barstte in hun ziel een snaar en veranderde hen hele­maal. Bij de een was een melodie de oorzaak, bij de ander een warm gebed, bij anderen een oorlog, te veel om alles op te noemen.
Vaak hoort men mensen zeggen, plotseling begon ik in G'd te ge­loven, ik wist niet waar het vandaan kwam, en ik voelde mij terug mij­zelf.
Dat is de kracht van het geloof.
Laten wij het geschiedenisboek openslaan en de wrede foto's van de martelingen bekijken. Egypte, Rome, Griekenland, verdrijving uit Spanje, zonder einde.
Maar in deze onmenselijke om­standigheden zullen wij de ziels­grootte van de joden kennen, leren en zien. Dat zij zich niet laten ver­nietigen en hun geloof trouw blijven.
Dit geldt niet alleen voor de Ra­banim, Admorim, Rosh Hajeshiwes­, maar ook voor de lichtzinnige men­sen die afgedwaald waren van het geloof. Zij riskeerden hun leven om zich niet te bukken voor de afgoden of te omarmen de zwarte steen van Mekka. Kan dit met gezon­de logica worden uitgelegd? Zijn wij een groep zelfmoordplegers?
Hoeveel Channa's met zeven zonen heeft het Christendom of de Islam of het socialisme voortgebracht.
Het is de kracht van het joodse geloof, die hen uit de handen van de hel heeft gered en tot vandaag in het leven heeft gehouden. Wij behoeven niet ver in het verleden terug te gaan voor bewijzen Die zijn er in onze eigen omgeving. Mensen, die de wetten van de Tora niet meer naleven, zullen geen inspanning sparen om hun zoons te besnijden en zich verzetten tegen hun kinderen indien zij met een niet-jood willen trou­wen. Of in een niet-kosjer restaurant zullen zij, varkensvlees, weigeren?
Die mensen denken dat die kleine details hen helemaal van het joden­dom zullen bevrijden en hiermee zijn ze niet akkoord.
Paradox ! Kracht van Emoena.
Om dit te completeren willen wij een belangrijk punt aanhalen.
A. Newton (1642-1727) die be­langrijke basissen in de wetenschap heeft vastgelegd en die met recht als vader der moderne wetenschap wordt beschouwd, schreef: (Principia P. 508). Het is vanzelf­sprekend dat, waar de natuurver­schijnselen zo goed geordend zijn, er een macht bestaat die in alles rust, levend, zonder lichaam en zich in het oneindige heelal bevindt.
Hij is eeuwig, onbegrensd, alles kunnend en alles wetend. Wij be­wonderen zijn volkomenheid, gelo­ven hem en knielen neer voor zijn meesterschap... Velen onder ons zullen het komisch vinden dat New­ton de grote scientist dit schreef.
Maar zij zullen zich nog meer ver­wonderen wanneer zij het boek van prof. Tsherniewski <Tussen geloof en wetenschap> zullen lezen. Wat hij over honderden wetenschaps­mensen schreef die begonnen te geloven nadat ze zich in de weten­schap hadden verdiept. Dit is ge­makkelijk te begrijpen. Wij weten dat er aantrekkingskracht bestaat. Toch heeft niemand het ooit gezien, zijn werking begrepen! Hetzelfde geldt voor electriciteit. Toch zijn wij overtuigd van hun bestaan, daar wij de resultaten van hun werking zien...

Laten we dit toepassen op de wereld waarin wij leven. We zien een wereld met miljoenen schepselen die allen volgens een wonderlijke orde zijn geordend. Is het te begrijpen dat ieder die ver­stand heeft, inziet dat dit niet van zichzelf is ontstaan. Evenmin als we zouden zeggen dat een krant zich­zelf heeft gedrukt zonder papier en inkt. Het te begrijpen, dat voor de wetenschapper die zich in de wonderen der wereld verdiept, het bestaan van de schepper meer en meer duidelijk wordt.
Dit herinnert ons aan de grap over een Russische leraar die de opdracht kreeg van de regering in Kremlin om de leerlingen te bewijzen dat er geen G'd is. De leraar kwam in de klas en vroeg :"Zien jullie deze stoel? Bestaat hij?" "Natuurlijk", antwoordden de leerlingen. Dus ging de leraar voort: "zien jullie G'd? Bestaat hij?" De leerlingen zwegen en mompelden stil: "neen".
Opeens hoorde men het stemme­tje van een joodse jongen op de achterste bank. "Heeft iemand van jullie het verstand van de leraar gezien? Bestaat hij of niet?" De leerlingen lachten, de leraar werd rood en verliet de klas.
Emoena -geloof- is het mooiste ge­schenk dat G'd ons gaf. Zij dient als een sterke steun onder onze voeten en brengt de mens een diepe innerlijke rust. Zij brengt licht in het dagelijks leven. Emoena verschaft dit geluk aan de mens als men haar in de praktijk brengt door de Mitzwa te houden, anders lijkt het op een afgehakte boom die enkel wortels heeft in de aarde.
De weg is vrij...